Reïntegratie van werklozen met écht perspectief

‘Economische zelfstandigheid staat voorop’, ‘ruimte voor maatwerk, ‘werk moet lonen’! Dergelijke zinnen komen in veel gemeentelijk beleid rond arbeidsparticipatie voor. De praktijk laat vaak een ander beeld zien: gedwongen tegenprestaties, werk moeten accepteren zonder perspectief en verplichte trajecten met weinig maatwerkkarakter.

Hoewel gemeenten het goed bedoelen, versterkt hun aanpak nog te vaak het wederzijds wantrouwen tussen overheid en burgers. Werklozen voelen zich behandeld als onwillende profiteurs naar wie niet geluisterd wordt. Ze ervaren een machteloos makend en frustrerend éénrichtingsverkeer of zelfs willekeur.

Gelukkig zijn er steeds meer gemeenten die beseffen dat het anders moet en kan. Zij bieden ruimte voor experimenten van een ander karakter. Dat is precies waar Nolitha van meerwaarde kan zijn.

Dit zijn zeven belangrijke stappen voor gemeenten die het experiment willen aangaan:

1. Laat vertrouwen het uitgangspunt zijn. Dat is spannend, maar het werkt! Wees overtuigd dat iedereen iets wil bijdragen dat ze als relevant ervaren. Prikkel mensen om te bedenken wat dat voor hen is. Langdurig werklozen zijn soms vergeten welk vermogen in hen schuilt. Ga op zoek naar hun energie. Laat weten dat je in hen gelooft. Ze zullen je verbaasd doen staan!
   .
2. Gebruik de kracht van vrijwillige inzet. Koppel werkzoekenden die dat willen aan vrijwillige (loopbaan)coaches. Zij fungeren als maatje, mentor, coach en soms zelfs vriend(in) en staan heel laagdrempelig naast hen in hun zoektocht naar werk. Dat geeft kracht.
3. Zet vol in op het creëren en benutten van netwerken. Het is immers aangetoond dat meer dan 70% van de banen via via wordt ingevuld, en minder dan 30% door sollicitatieprocedures.
   .
   Hoe doe je dat?

   a.	Verbind werkzoekenden in lotgenotengroepen en laat hen werken aan eigen oplossingen. Bied daar ook ruimte voor!
   b.	Verrijk deze groepen met de vrijwillige coaches: als bondgenoten bieden zij tips en inspiratie. Ook vormen zij een directe en relevante uitbreiding van het netwerk van de werkzoekenden.
   c.	Werk aan netwerk- en presentatievaardigheden waar nodig, en bied mogelijkheden voor netwerkgesprekken.

4. Gebruik bestaande structuren. Vaak financieren gemeenten diverse initiatieven die vanuit hun doelstelling naadloos kunnen bijdragen aan reïntegratieprocessen. Een Vrijwilligerscentrale kan op zoek gaan naar loopbaancoaches én mogelijkheden voor vrijwilligerswerk aan werkzoekenden aandragen, een sociaal makelaar of wijkteam kan voor verbindingen zorgen, etc. Beloon integrale samenwerking en pas beleid aan waar dit concurrentie tussen instanties in de hand werkt.
   .
5. Ga partnerschappen aan met werkgevers. Sollicitatiebrieven van langdurig werklozen worden vaak aan de kant geschoven. In directe ontmoeting met een werkgever kan een werkzoekende zich presenteren en een goede indruk achterlaten. Het is voor werkgevers aantrekkelijk om met een proactief netwerk van werkzoekenden in contact te komen. Daar gaat energie en enthousiasme vanuit. Het biedt een pool van kandidaten om direct uit te kiezen.
   .
6. Bouw een platform voor dialoog met werkzoekenden. Beschouw hen als ervaringsdeskundigen die waardevolle feedback geven op je beleid en aanpak als gemeente. Blijf daarbij uit het spel van aanval en verdediging. Focus op open uitwisseling van ervaringen en tips. Werk samen aan effectieve oplossingen!
   
7. Investeer in de inzet van verbindende netwerkaanjagers. Om dit geheel tot een succes te maken is een aanjager nodig met oog en oor voor kansen, mogelijkheden, talenten en capaciteiten. Een dergelijke investering levert gegarandeerd rendement op!

Met deze stappen werkt u aan de vertrouwensband met uw burgers én helpt u hen daadwerkelijk naar werk dat in alle opzichten loont!

Nolitha kan u daar desgewenst bij helpen.

Nolitha schreef dit blog namens De Sociale Verbinders. Ook verschijnt het in de nieuwsbrief van METT.